Co daje terapia uzależnień ?
Osoby zgłaszające się na terapię uzależnień pragną, aby substancja czy nałogowe zachowanie nie przejmowało dłużej kontroli nad ich życiem. Początkowym celem często jest abstynencja. Zaprzestanie picia czy używania narkotyków staje się priorytetem. W tym ma pomóc terapia indywidualna i grupowa uzależnień.
Z czasem abstynencja przeradza się w trzeźwienie, czyli kolejny etap rozwoju terapeutycznego. Trzeźwość to coś więcej niż sam brak używania substancji czy podejmowania nałogowego zachowania. Pod tym terminem kryje się wspieranie swojej abstynencji poprzez szereg zmian, które często prowadzą do całkowitego przewartościowania swojego życia. To z kolei sprawia, że wprowadzane zmiany stają się głębsze, bardziej trwałe i wspierające poprawę funkcjonowania w wielu sferach.
Co konkretnie daje terapia uzależnień, oprócz abstynencji i zmian w obszarze samej substancji czy nałogowych zachowań?
CO DAJE TERAPIA UZALEŻNIEŃ W ŻYCIU EMOCJONALNYM
Terapia uzależnień daje możliwość pracy nad sobą w obszarze emocji. Kiedy osoba uzależniona zażywa alkohol, narkotyki. Kiedy podejmuje kompulsywne zachowania, najczęściej nie panuje nad swoimi emocjami.
Uzależnienie to sposób na radzenie sobie z uczuciami w sposób nałogowy – odcinanie się od emocji, zmniejszanie intensywności ich przeżywania lub wręcz ich „podkręcanie”. Dopóki uzależnienie jest aktywne, sfera uczuć jest mu podporządkowana. Psychoterapia w obszarze uzależnienia umożliwia przede wszystkim czucie swoich emocji. Doświadczanie uczuć to pierwszy krok do emocjonalnego uzdrowienia. Kiedy czujemy emocje, możemy je rozpoznać, nazwać, wyrazić. Możemy zobaczyć stojącą za nimi potrzebę i zadziałać w kierunku jej zaspokojenia.
Umiejętność bycia ze swoimi emocjami to także zdolność do samoregulacji. W uzależnieniu to często substancja psychoaktywna pełni tę rolę. Dzięki terapii uzależnień osoba z problemem w tej sferze uczy się radzenia sobie ze stresem.
Dzięki odczuwaniu wszelkich emocji (także tych trudnych), osoba uzależniona ma szansę zyskać umiejętność łagodzenia przykrych stanów bez pomocy substancji psychoaktywnych. Daje to możliwość nauki siebie – odkrywaniu co przynosi uspokojenie, jak dbać o swoje emocje, co obniża napięcie.
Emocje i potrzeby mają ogromne znaczenie w sferze relacji interpersonalnych – to dzięki zdrowej i trzeźwej regulacji emocji jesteśmy w stanie budować satysfakcjonujące więzi z bliskimi.
TERAPIA UZALEŻNIEŃ A RELACJE INTERPERSONALNE
Nałóg często dokumentnie niszczy relacje z ludźmi. Osoba uzależniona izoluje się lub niszczy relacje poprzez swoje nałogowe funkcjonowanie. Jest to źródłem dużego cierpienia, samotności. Uczestnictwo w procesie terapii pozwala zaprzestać destrukcji w tym obszarze. Pozwala także odbudowywać nadszarpnięte lub zerwane więzi.
W terapii można zajmować się tym bezpośrednio, poprzez pracę w kontekście zadośćuczynienia, zdrowej komunikacji, a nawet samej obecności z bliskimi w sposób trzeźwy. Trzeźwa obecność jest pierwszym krokiem do budowania relacji. W sposób pośredni, wpływ na poprawę relacji ma także praca osoby uzależnionej nad sobą w sferze regulacji emocji, stawiania granic, wyrażania uczuć i potrzeb w relacjach.
CO DAJE TERAPIA UZALEŻNIEŃ W RELACJI Z SAMYM SOBĄ ?
Osoby uzależnione często doświadczają obniżonego poczucia własnej wartości. Nierzadko to właśnie ono jest jednym z czynników, które prowadzi do rozwoju uzależnienia. Dodatkowo, nałogowo pijąc czy zażywając narkotyki, osoba uzależniona przyczynia się do zadawania kolejnych ciosów w swoje Ja.
Przykre konsekwencje uzależnienia, poczucie winy, żalu i złości do siebie, utrata bliskich relacji, poczucie izolacji i samotności – to wszystko tylko pogłębia negatywny wizerunek siebie. Terapia uzależnień pomaga odbudować poczucie własnej wartości. Nie jest to łatwy proces, lecz pozwala osobie uzależnionej dojść do momentu, kiedy może sobie powiedzieć: „wiem kim jestem i takiego siebie akceptuję”.
Uzależnienie często sieje spustoszenie, powodując wewnętrzną pustkę. Osoba uzależniona przejawia skrajne myśli i uczucia na swój temat, w zależności od stanu upojenia. Terapia umożliwia poradzić sobie z trudnymi emocjami, jakie przynoszą konsekwencje wywołane uzależnieniem. Wspiera też proces samoakceptacji – swoich wad i zalet, takimi, jakie one są. Osoba uzależniona wychodzi w procesie terapii z mechanizmów iluzji i zaprzeczenia, dzięki czemu może budować siebie na nowo, widząc swoje Ja w pełni prawdziwie.
A CO DAJE TERAPIA UZALEŻNIEŃ W SFERZE SAMOROZWOJU?
Kiedy osoba uzależniona pije czy przyjmuje narkotyki, często odbiera sobie szansę na korzystanie z życia. Wcześniejsze zainteresowania schodzą na dalszy plan, a czas wypełniany jest zażywaniem substancji. Osoba uzależniona traci sens życia, a wszystko zaczyna kręcić się wokół zażywania, leczenia jego skutków i ponowne zdobywanie substancji.
Terapia uzależnień pozwala zatrzymać to błędne koło destrukcji. Umożliwia również powrót do swoich wartości. Dzięki terapii osoba uzależniona może nazwać, co tak naprawdę jest dla niej w życiu ważne i kierować swoje zachowanie w kierunku realizacji tych wartości. Pozwala to na osiągnięcie celów, marzeń, planów – o których pijąc, osoba uzależniona zapomina, wypiera, czy nawet ich sobie nie uświadamia.
Głęboka zmiana w sferze funkcjonowania emocjonalnego, relacji interpersonalnych, własnej tożsamości, samooceny, daje szansę na pełny rozwój i czerpanie z życia. Wspinanie się do góry w sferze zawodowej, uruchamianie twórczego potencjału, realizacja małych i większych celów – dzięki abstynencji i zmianom w procesie terapii, osoba uzależniona jest w stanie po to sięgać. Docieranie do swoich emocji i zaspokajanie potrzeb motywuje do działania nastawionego na rozwój, co jest niezbędne do pełnego, satysfakcjonującego życia.