Terapia Uzależnień Warszawa

Mickiewicza 52/3, 01-650 Warszawa

608 – 792 – 445
almalibre@almalibre.pl

facebook | twitter | instagram

Rodzinna interwencja kryzysowa wobec osoby uzależnionej

Życie z osobą uzależnioną od alkoholu, czy narkotyków, to destrukcyjne, trudne doświadczenie nie tylko dla samego uzależnionego, ale także jego dla rodziny. Najbliżsi próbują zatrzymać nałóg tych, na których im zależy, nierzadko jednak stosowane sposoby nie działają, a tylko pogarszają relacje rodzinne.

Kłótnie, pretensje, wylewanie alkoholu, ciche dni czy żywienie urazy podtrzymują niezdrowy układ rodzinny, nie przybliżając osoby uzależnionej do podjęcia leczenia czy choćby zauważenia problemu alkoholowego. Często są przeciwskuteczne- wzmacniają poczucie osoby uzależnionej, że tym bardziej musi bronić swojego picia.

Metodą, która w wielu przypadkach odniosła sukces jest tak zwana rodzinna interwencja kryzysowa wobec osoby uzależnionej.

Interwencja to rozmowa kilku członków rodziny z osobą uzależnioną.

Jej cel to stworzenie warunków, które skłonią ją do myślenia nad swoim funkcjonowaniem i zmotywowanie do kontaktu z placówką terapeutyczną uzależnień, w której mogłaby podjąć leczenie alkoholizmu, czy terapię uzależnień od środków psychoaktywnych.

Nie jest to łatwa rozmowa i lepiej się na nią odpowiednio przygotować, zaplanować spotkanie i poruszane na nim treści. Aby dowiedzieć się jak to zrobić, należy najpierw uświadomić sobie czym nie może być sesja interwencyjna.

Czym nie jest interwencja ?

Interwencja, czyli spotkanie osoby uzależnionej z najbliższymi członkami rodziny nie jest kłótnią, uzewnętrznieniem wszelkich pretensji, poszukiwania przyczyn picia osoby uzależnionej, oskarżania jej, diagnozowaniem jej problemu, dyskusją na temat choroby alkoholowej ani formą zawstydzenia pijącej osoby. Nie ma służyć jej upokorzeniu ani być sesją psychoterapii, wygłaszaniem teoretycznych prawd na temat szkodliwości picia alkoholu.

Czym zatem jest interwencja wobec osoby uzależnionej?

Interwencja jest pewnego rodzaju konfrontacją– przedstawieniem w sposób rzeczowy i konkretny osobie uzależnionej faktów związanych z jej funkcjonowaniem. Jest rodzajem pomocy, bez której często osoby uzależnione od substancji czy czynności nie są w stanie same zobaczyć swojego problemu i podjąć korzystnych działań. Dlatego często potrzebna jest pomoc z zewnątrz, która ukaże realność choroby alkoholowej.

Bardzo ważne w interwencji jest atmosfera rozmowy i treści, jakie bliskie osoby przekażą uzależnionemu- w formie niewzbudzającej mechanizmów obronnych, a w przestrzeni możliwej do przyjęcia nawet trudnych informacji.

Czynniki, które wpływają na skuteczność interwencji wobec osoby uzależnionej

Aby rozmowa interwencyjna była skuteczna, muszą wystąpić następujące czynniki:

RZECZOWOŚĆ

Członkowie rodziny biorący w niej udział muszą odnosić się do faktów i zachowań związanych z piciem osoby uzależnionej, które ich niepokoją. Używanie wszelkich domysłów stwarza ryzyko niepowodzenia. Ważne jest zatem, aby nie mówić o rzeczach, których nie jesteśmy pewni (np. ilość dni abstynencji), lecz odnosić się do tego co miało miejsce- np. „byłeś wtedy pijany” zamiast „na pewno piłeś z kolega po pracy”.

Należy też wyzbyć się interpretacji- nie używać słów „chciałeś mnie oszukać” czy „myślałeś, że nikt się nie dowie”. Taka forma wypowiedzi tylko wzmaga opór osoby uzależnionej, a nas stawia w pozycji wszystkowiedzących.

KONKRETNOŚĆ

Mówimy o konkretnych zdarzeniach bez wypowiadania ogólników. Generalizowanie sprzyja nieporozumieniom i wzmaga napięcie, trudno się odnieść do takiego stylu wypowiedzi, jeśli nie wiadomo o co konkretnie chodzi.

Zamiast powiedzieć „pijesz zbyt dużo” lepiej jest ubrać to w słowa „w tym tygodniu piłeś 4 dni w tygodniu”. Zamiast „jesteś okropnym ojcem” cenniejsze będzie stwierdzenie „obiecałeś dzieciom, że pójdziesz z dziećmi do kina, lecz byłeś pijany i nie poszedłeś”. Powiedzenie „zrobiłeś awanturę” niewiele znaczy- osoba uzależniona bardziej skorzysta, jeśli usłyszy „tak głośno krzyczałeś, że nasz syn się rozpłakał, bał się, nie chciał spać sam i przez cały wieczór trzymał mnie za rękę”.

Jeśli osoba uzależniona używa wyzwisk- warto je konkretnie przytoczyć.

ŻYCZLIWOŚĆ

Atmosfera życzliwości to bardzo ważny element interwencji kryzysowej. Całe spotkanie powinno przebiegać w klimacie życzliwym osobie uzależnionej.

Ważne jest okazywanie troski osobie uzależnionej. Treści przekazywane podczas interwencji są na tyle trudne, że dodatkowe napięcie i złość tylko pogorszy sytuację. Podanie wszelkich problematycznych kwestii w życzliwej atmosferze będzie bardziej „do przełknięcia” – stworzy możliwość, że osoba uzależniona w ogóle będzie w stanie usłyszeć to, co inni chcą jej przekazać.

FAKTY Z PIERWSZEJ RĘKI

Podczas sesji interwencji nie mówimy o czymś, czego sami nie doświadczyliśmy. Kuszące jest wzmocnienie swojego stanowiska słowami „słyszałam od kolegów w pracy, że tam też pijesz”. Posługiwanie się plotkami jest niekorzystne. Nie wiemy, czy rzeczywiście tak było. W rozmowie z osobą uzależnioną należy mówić tylko o tym, czego samemu się doświadczyło i o czym możemy mówić z pewnością.

NASTAWIENIE DO CHOROBY ALKOHOLOWEJ LUB CHOROBY NARKOTYKOWEJ

Istotne jest nastawienie członków rodziny do samego uzależnienia jako choroby. Warto przyjąć podejście, że uzależnienie to choroba, z którą zmaga się bliski.

Ma ona swoje mechanizmy obronne, takie jak wyparcie, życie w iluzji, niedostrzeganie szkód picia czy używania narkotyków. Popularna silna wola to często za mało, aby poradzić sobie z nałogiem, ponieważ osoba uzależniona ma trudność z kontrolowaniem zachowań związanych z piciem.

Ważne jest zatem, aby rodzina osoby uzależnionej, podejmująca interwencję rozumiała trud i podstawowe mechanizmy choroby, i widziała problem w uzależnieniu, a nie chęć manipulowania czy „robienia na złość”. Takie podejście ułatwia postawę życzliwości i otwartości.

OSOBY UCZESTNICZĄCE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ WOBEC ALKOHOLIKA

Najlepiej, aby w interwencji wzięło udział od 3 do 5 bliskich osób (co najmniej dwie). Mogą być to: ojciec, matka, brat, siostra, rodzeństwo, dalsza rodzina, współpracownicy, sąsiedzi, przyjaciele- jeśli tylko są świadkami tego, o czym chcą powiedzieć.

W sesji interwencyjnej mogą uczestniczyć dzieci. Jest to trudna rozmowa, więc najlepiej, aby były w wieku co najmniej 8-10 lat. Treści przekazywane przez dzieci często są dla osoby uzależnionej najbardziej poruszające- nie należy jednak zmuszać do rozmowy i mieć na uwadze, na ile to będzie dla nich zbyt duży koszt.

Treść interwencji kryzysowej wobec osoby uzależnionej – czyli co musi zostać powiedziane podczas rozmowy?

W trakcie rozmowy interwencyjnej z uzależnionym od alkoholu czy narkotyków, ważne jest, aby w przekazywanej treści znalazły się następujące elementy:

  1. Zależy nam na tobie

Podczas całej rozmowy towarzyszy atmosfera życzliwości. Wyrażamy, że zależy nam na osobie uzależnionej, że się o nią martwimy. Każde odniesienie się do trudnego faktu związanego z problemem picia warto zacząć od słów wsparcia świadczących o trosce i miłości („kocham cię i nie chcę cię stracić, dlatego chcę ci powiedzieć co się ostatnio dzieje w naszym życiu w związku z twoim piciem…”).

  1. Takie są fakty…o uzależnieniu

Tak jak opisano wyżej, odnosimy się do faktów- CO się zdarzyło i JAK zachowała się osoba uzależniona, a także jak to na nas wpłynęło. Unikamy osądu, interpretacji, czytania w myślach, gdyż do nich nie można się odnosić, a do faktów tak (przykład: „W poprzedni wtorek wróciłeś do domu pijany i krzyczałeś na Janka, on się popłakał i uciekł do pokoju, bał się.

Potem położyłeś się do łóżka i nie wstałeś do kolejnego popołudnia, nie poszedłeś do pracy a twój szef dzwonił do mnie i wypytywał co się dzieje. Powiedział, że jak następnym razem nie przyjdziesz, to cię zwolni”).

Możemy mówić o swoich uczuciach w związku z podawanymi faktami, lecz ważne jest, aby emocje nie zdominowały rozmowy. Łatwo może się ona wtedy przerodzić w nadmierne mówienie o swoim cierpieniu, a to nie jest głównym celem interwencji. Listę faktów, o których chcemy wcześniej powiedzieć można wcześniej napisać i odczytać ją na spotkaniu.

Przygotowanie się do tej rozmowy na temat uzależnienia i wyłonienie wszelkich konkretów z pamięci jest niezbędne, aby była ona skuteczna.

W napięciu często trudno sobie przypomnieć fakty, a emocje łatwo biorą górę prowadząc nas do oskarżeń i wylewania żalu.

  1. Dostępne formy pomocy dla osób uzależnionych

Ostatni etap rozmowy to przedstawienie oferty pomocowej dla osób uzależnionych. Do tego również warto się przygotować- np. spisać numery do placówek odwykowych, gdzie osoba uzależniona będzie mogła zadzwonić i umówić się na wizytę terapeutyczną.

Warto, aby miała wybór, więc może być to kilka różnych placówek, które różnią się formą leczenia (poradnia, oddział stacjonarny, oddział dzienny itp.). Aby dać osobie uzależnionej wsparcie można zaproponować jej towarzystwo (podwiozę cię, pojadę z tobą). Niekiedy bliscy mają potrzebę postawienia osobie uzależnionej ultimatum- warunku, do którego ma się ustosunkować.

Ważne, aby ultimatum było prawdziwe– czyli naprawdę zastosujemy się do warunku, który proponujemy (np. żona, która mówi „jak do końca miesiąca nie pójdziesz na spotkanie z terapeutą uzależnień, to się wyprowadzam- wiedziała, że rzeczywiście jest w stanie się tego podjąć, inaczej to tylko niesłużąca manipulacja).

Ultimatum musi być też realne– jeśli mówię o wyprowadzce, to mam plan, gdzie się wyprowadzę, jak to zrobię i stać mnie na to finansowo.

Interwencja rodzinna wobec osoby uzależnionej to skuteczny sposób zmotywowania osoby uzależnionej do podjęcia terapii i leczenia alkoholizmu, czy terapii uzależnień od narkotyków , jeśli przestrzega się wyżej wymienionych zasad. Nie jest to łatwe, dlatego warto wcześniej dokonać kilku prób tego, co chce się powiedzieć. Próby to okazja do wyrażenia trudnych uczuć (np. złości), które w dużym nasileniu mogą być przeszkodą podczas rozmowy z osobą uzależnioną.

Jeśli najbliżsi przyjdą na spotkanie interwencyjne z otwartością, życzliwością i planem, a osoba uzależniona będzie słuchać (oczywiście będąc w stanie trzeźwości- kolejny warunek powodzenia) przedstawianych przez nich faktów, tworzy się nowa przestrzeń na zmianę. Nie musi ona nastąpić od razu- czasem trzeba taką sesję interwencji powtórzyć. Jest jednak metodą wysoce skuteczną i zdrowym sposobem reagowania na problem uzależnienia w rodzinie.

PRZYGOTUJ SIĘ NA INTERWENCJĘ U DOŚWIADCZONEGO TERAPEUTY UZALEŻNIEŃ

Część osób zanim podejmie rodzinną interwencję kryzysową wobec osoby uzależnionej, udaje się po profesjonalne przygotowanie do dobrego terapeuty uzależnień.

Nasz gabinet – Alma Libre Terapia i Leczenie uzależnień w Warszawie – przygotował wiele rodzin do takiej interwencji. Stąd wiemy, że jest skuteczna. Na tyle skuteczna, że osoby te podjęły i ukończyły terapię w naszym centrum terapii uzależnień, czy rozpoczęły w innych poradniach odwykowych.

How useful was this post?

Click on a star to rate it!

Average rating 4.3 / 5. Vote count: 8

No votes so far! Be the first to rate this post.